معماری پایدار

دسته: معماری
بازدید: 62 بار
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 12650 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 60

معماری پایدار ارزشهای زیبا شناختی و محیط ساخته شده واژۀ زیبایی شناسی را در سال 1750 ا لكساندر بلوم گارتن برای بیان مفهوم سلیقه در هنر های زیبا ابداع كرد اگر چه این واژه به مفاهیم مربوط به ادراك ربط دارد ، بلوم گارتن از آن در ادراك زیبایی شعر ، نقاشی و مجسمه سازی استفاده كرد امروزه این وا ژه هم در بحث هایی محتوایی و هم در

قیمت فایل فقط 2,900 تومان

معماری پایدار

معماری پایدار

ارزشهای  زیبا شناختی و محیط ساخته شده

واژۀ  زیبایی شناسی را در سال 1750   ا لكساندر بلوم  گارتن  برای بیان  مفهوم سلیقه در هنر های زیبا ابداع كرد . اگر چه این واژه به مفاهیم مربوط به  ادراك ربط دارد ، بلوم گارتن از آن  در ادراك زیبایی شعر ، نقاشی  و مجسمه   سازی استفاده كرد . امروزه این  وا ژه هم  در بحث هایی محتوایی و هم در جنبه هایی رویه ای  چون ساختمان و طراحی اثاث ، وسایل خانه و غیره به كار می رود.

از  قرن ها  پیش  به  موازات پر داختن  به  زیبایی شنا سی در    مباحث  فلاسفه ، هنر مندان و معماران ، جستجو برای تدوین علم اثباتی زیبا یی شناسی نیز جریان داشته  است  . طی صد سال  گذشته ، رشتۀ  زیبایی شناسی  تجربی رشد  زیادی كرده  است .  در این سالها  در مورد  زیبا یی شناسی  نوشته هایی  از  فلا سفه ، روانشناسان  و هنر مندان و حتی افراد  حرفه ای كه با طراحی  محیط  سر  و  كار دارند به  جای مانده است  .  هدف این افراد درك مو جبات  لذت و چرایی آن بوده است. این جستجو مسیر های مختلفی را طی كرده است .

درك  كامل مفهوم  زیبا شناسی  مشكل  است ، ولی  فهم ا ولیه عوا مل موثر در ادراك خوش آیند بودن محیط امكان پذیر است . نقش این عوامل پیچیده تر از (( سو د مند ی ))  یا  (( نتایج  ابزاری )) فهم محیط است .  نقش فیلسوفان  نظری  و زیبایی شناسان تجربی در فصل هفدهم كتاب مورد بحث قرار گرفته است . بحث  این فصل  این است  كه تقسیم بندی  جورج  سانتایانا   از  زیبایی  شناسی تحت عنوان زیبایی شناسی حسی ، فرمی و نما دین هنوز معتبر است .

در  مورد زیبایی شناسی حسی دانش كمی  وجود دارد . تحلیل ها ی موجود  به شدت ذهنی و درو نی اند . تنها كسانی كه به این موضوع علاقه  نشان می د هند طراحان محیط  یا رفتار  شناسان  هستند . طراحی محیط به طور  سنتی  با  زیبایی شناسی فرمی و نمادین سر و كار داشته است ، به  همین دلیل به آن دو  مورد  در این كتاب بیشتر پر داخته شده است . این تو جه ،  به معنای این نیست كه اهمیت زیبایی شناسی حسی كمتر است ، بلكه تنها نشان  دهنده عدم  وجود دانش كافی در مورد آن می باشد .

موضوع  زیبایی شناسی  فرمی ارزشهای اشكال  و سازه های  محیط  است .  این توجه به فرم اشكال ،نوعی تجمل گرایی ادراكی است . این كه احساس لذت از درك بعضی از الگوها ،تناسبات  و اشكال  مبنای زیست  شناختی دارد  یا نه ، از مباحث زیبایی شناختی فرمی است . اگر این درك به جای مبنی زیست شناختی ،بر  اساس منطق فكری خود آگاه و آزمون های الگو های محیط به دست آید ، قرار دادن  نیاز های  شناختی در  بالا ترین  سطح  مدل  سلسله  مراتب  نیاز ها ی انسانی مازلو ، منطقی است .

در قرن  بیستم میلادی مبانی اثباتی  زیبایی شنا سی فرمی  پیشرفت  زیادی  داشته ولی به رو شنی  تد وین نشده است . اساس  این پیشرفت  نظریه گشتالت ادراك بوده است . نظریه های جدیدتر ادراك ،از یك سو با نظریه گشتالت در  چالش بو ده اند و از سوی دیگر به غنای بیشتر آن كمك كرده اند .

زیبایی شناسی نمادین با معانی داعی كننده و لذت بخش محیط سر و كار دارد . این  موضوع  در سالهای  اخیر مورد  توجه  رفتار شناسان  قرار گرفته  است . در اعتبار تحقیقات انجام شده در این حوزه ابهاماتی وجود دارد . با این حال معرفی ز مینه های  اصلی  پژوهش  و  تبیین نقش  آنها در تدوین نظریه  طراحی  محیط امكان پذیر است .

بعضی  از پژوهشگران معتقدند  كه ، بر خلاف  طراحان حرفه ای  كه  به زیبایی شناسی  فرمی  توجه بیشتری  دارند ،  مردم محیط را به  خاطر نماد ها   و  قابلیت تأمین فعالیت ها تحسین  می كنند  . بعضی از زیبایی شناسان در ضرورت مبحثی تحت  عنوان زیبایی  شناسی فرمی تردید  دارند  . در  این  مورد ،  ممكن   است طراحان ،  زبانی را  ابداع كرده باشند كه  فقط طراحان دیگر و متخصصی آن را  درك  كنند .  زیبایی  شناسی نمادین با  لذتی كه  از  پیشینه  ذهنی  مردمی و  یا ذهنیتی كه  از  پیكره بندی  و  ویژگیهای  محیط  ساخته شده ایجاد می شود  سر و كار دارد .

نظریه زیبایی شناسی

طراحان  داخلی ، معماران محیط  و منظر و طراحان شهری  در طول  زمان  زمینه تجربیات  زیبا شناختی را برای دیگران فراهم می آورند . یكی از مواردی كه در طراحی  امروز  نیاز به  موضع گیری  دارد ،   این است  كه  این  (( دیگران ))   چه كسانی  باید با شند . هم طراحان حرفه ای و هم افراد غیر حرفه ای معتقدند كه ، طرا حان  برای كسب جایگاه  و موقعیت  مناسب  در میان همكارا نشان  طراحی می كنند . باید به این نكته توجه داشت كه علاوه بر حفظ این جایگاه حرفه ای ، هدف دیگر طراحی آفرینش اثر زیبا یا خشایند است . این كه چه چیز در محیط های ساخته شده و طبیعی زیبا  به نظر می رسد همیشه  بحث بر انگیز بوده است ، ولی نه به شكلی كه راسكین بیان كرده است :

این وظیفه زیبایی شناسی است كه به شما نشان می دهد ( اگر قبلاً نمی دانستید ) كه مزه  و  رنگ  یك   هلو  زیبا  و   دل پذیر  است ؛  و  ثابت كند(  اگر  اثبات  پذیر  باشد  و   شما كنجكاوی  دا نستن آن  را  داشته  باشید)  كه چرا این گونه است .

با این حال هنوز این تعریف از تعاریف  خوب زیبایی  شناسی باقی مانده  است . یكی از انگیزه های  مطا لعه زیبایی شناسی نسبی   بودن  ترجیحات و سلیقه های انسان  است .  همان گونه كه مزه و رنگ  هلو مورد علاقه همه  نیست ، در مورد بناهای ساخته شده  نیز  سلیقه های متفاوتی وجود دارد.

موضوع  علم زیبایی شناسی تشخیص و درك عواملی است كه  در ادراك یك شیء  یا  یك  فر آیند تجربی زیبا یا حد اقل  خوش آ یند  نقش دارند  و  درك توانایی انسان  برای ابداع  جلوه هایی است كه از نظر زیبایی شناسی  خو شا یند به حساب می آیند . برای  مطالعه زیبایی  شناسی دو  رو یكرد كلی وجود دارد : موضوع  رویكرد  ا ول مطا لعه  فر آیند ها ی  اد راك ، شناخت  و شكل  گیری نگرش  ؛  و موضوع  رویكرد دوم مطا لعه  فلسفه زیبا یی شناسی و فر آیند  های مربوط به  خلاقیت است . رویكرد  اول  شخصیت و  ویژگی روان شناختی دارد و رو یكرد دوم متا فیزیكی و روانكاوانه است . رویكرد اول در حوزه نظریه های ا ثباتی و رویكرد دوم  در محدوده نظریه های هنجا ری  و ارزشی طراحان و هنر مندان  قرار می گیرد . در جوا مع  غربی ، از  زمان  رنسانس ،  پژ و هشگرا ن   و نویسندگان  زیادی بین عناصر  هنری  و  غیر هنر ی  محیط ، یعنی بین معماری و ساختمان ،  تمایز  قائل  شده اند . در مطالعۀ اشیاء و آثار هنری ،  انسان مشا هده گر و متفكر است ، در حالی كه در مطالعۀ كلیت  محیط ، فرد مطالعه كننده  جز ئی از زندگی  روز مرۀ محیط كالبدی  است .  مردم سازه  ساختمانها ،  مناظر   و ننقاشی ها را مشاهده و تحلیل می كنند .  این ویژگی  مشاهده و  تحلیل  در تمام اشخاص  وجود  ندارد .  چنین عمومیتی در فر هنگهای  غربی نیز نه در قبل و نه در حال  حاضر وجود نداشته است . در جوامع دیگر نیز تولید آثار هنری همواره وجود داشته ،  ولی در اینكه چه آثار و دست ساخته هایی  هنر به  حساب آیند ، اختلاف نظر وجود دارد .

از یك سو گوستاو  فخنر مطالعۀ روان شناختی  زیبایی شناسی را  در سال  1876 آغا ز كرد ،  و از سوی  دیگر افرا دی چون را سكین  معتقد بودند كه ارزشهای زیبایی شناسی  نمی تواند مو ضوع  مطالعه علمی باشد . در گذشته هر دو نگرش به دلیل محدود بودن  تحقیقات زیبایی شناسی  تا حدودی معتبر بوده است . اگر چه تحقیقات انجام  شده در قرن گذشته میلادی ماهیت زیبایی شناسی محیط  را تبیین  نكرده ، ولی  زمینۀ مناسبی  را  برای توسعۀ  نظریۀ  طرا حی  محیط  فراهم آورده است .

در  مطالعۀ  روان شناختی زیبایی شناسی ،  به  جای مطالعه از كل به جزء رسیدن از  مشاهده به تعمیم ، هدف مطالعه است .  در عین  حال  شاخه ای  از فلسفه  و رو ا ن شناسی كه تحت عنوا ن  زیبایی شنا سی نظری  شناخته  می شو د ،  هنوز  می تواند مبانی مفیدی را برای مطالعۀ محیط ساخته شده فراهم آورد.

زیبایی شناسی نظری

زیبایی شناسی نظری ،  مانند  تحقیقات روان شناختی اولیه ،  بر تحلیل  درونی  و باور های  شخصی از مفهوم  زیبایی و خوشایند  بودن محیط استوار است . چنین تحلیل هایی تحت  عنوان هر منو تیك ، پد ید ار شناسی ،  وجودی و سیاسی كه همگی  فلسفی اند ، انجام  شده اند . اغلب این مطا لعات با رویكرد های علمی و شبه  علمی روا نكاوی  و روان شناسی  قابل مقا یسه اند . هر منو تیك  محیط  را به  عنوان  یك  متن تفسیر  می كند .  پدیدار شناسی  معانی زیا دی  دارد  ؛  د ر مطالعۀ زیبایی شناسی  به  بینش شهودی در شناخت  متقابل  فرد  و  محیط  گفته می شود .  رویكرد  وجودی  به  عمل خلاق و محصول  هنری   به  وجود  آمده می پردازد.  رویكرد  سیاسی  ،به   ویژه  ماركسیزم  ،  هنر را   محصول  و  جلوۀ  ستیز طبقاتی   و  رویكرد روانكاوانه هنر را  موجب  پالایش روان می داند .  هر كدا م ا ز این رویكرد ها  به سهم  خود به  شناخت  هنر كمك  می كند ،  ولی  به تجربۀ مردم  در محیط توجه  ندارند .  تنها گروهی  از پژو هشگران  كه  مدل های  ماهیت تجربۀ زیبا شناختی  را بر مبنای  نظریه های  روان شناختی  و تحلیل درو نی تد وین كرده اند ،  به تحول نظریۀ طراحی محیط كمك كرده اند . این مد ل ها  كه  چار چوب مفیدی  را  برای  نقد  معماری فراهم  می آورند ،  قابل  آزمون نیز هستند.

استفن پپر در این مورد چهار مكتب ماشینی گرا ، زمینه گرا ،ارگانیزم گرا و فرم گرا  را  معرفی   كرده است . نظریه های  جرج  سانتا یانا  ، جان دوی   ،  برنارد بو سانكو ئت و رود لف آرنهایم  مثالهایی از مكاتب  فوق  هستند .  سه نفر  اول عقاید  خود را بر اساس مكاتب تجربه گرای  نظریۀ   ادراك  تد وین كرده اند ، در حا لی  كه آرنهایم  روان شناسی  گشتا لتی  است .  مفاهیم  جدید تر  زیبایی شناسی  بیشتر  بر مبنای  كار  روان شناسان گشتالت  تد وین  شد ه است .

رویكرد ماشینی  گرای  نظریۀ‌ زیبا یی  شناسی ،  محصول  هنری را برانگیزانندۀ حوا س انسان و تصو یر ذهنی   و تدا عی حا صل از آن  می داند . سانتایانا ما نند  بسیاری  از روان  شناسان  بعدی ، به لذت  بخش بودن  بعضی از حس ها معتقد بوده است . به نظر سانتایانا ،  محیط زیبا  محیطی است كه به نظاره گر آن   لذت می بخشد .  این نظر((  بار ارزشی مثبت )) دارد  و به معنای آن است كه ارزش در ذات شی ء  یا رویداد است و بخشی از ساختار  آن محسوب  می شود .  بسیاری از عقاید  سانتایانا  بیا نگر حاكمیت  و نفوذ نظریه های  روان  شناختی  در شروع قرن بیستم میلادی است .

ارزشهای حسی  حاصل حس ها ی  لذت  بخشی  چون  لمس ،  بویش،  مزه  ، شنیدن و دیدن هستند . سانتایانا با موضعی تجربه گرا ، معتقد بود كه لذت حسی در عین اینكه  بخشی از  زیبایی  است ، انگا ره های تداعی كنندۀ  آن  جزئی  از ماهیت  اشیاء است . تجربۀ  حس های  پایین تر ( لامسه ، بو یایی و چشایی ) ، به اندازۀ  تجربۀ  حس های  بالاتر (  بینایی و شنوایی ) ،  مقاصد  شناختی  انسان  را تأ مین نمی كنند . بنا بر این حس های بینایی و شنوایی در شناخت ارزشهای زیبا شناختی اهمیت بیشتری دارند .

ارزشهای فرمی از نظم  مواد حسی  به وجود می آیند ،  اساس این  موضع گیری نیز  نظریۀ تجربه گرای  ادراك است . موضوع ارزشهای فرمی لذت بخش بودن ساختار یا  ا لگوهای محصول یا  فر آیند  هنری مو رد  نظر ا ست (  سانتایانا   به  مو سیقی نیز علاقه مند بود) .  شناخت نظام موجود  در الگوها  ،  از نكات مورد نظر بحث  ادراك  است .  بعضی از  این مباحث  به طور مستقیم  به تنا سبات  و اصول نظم  دهنده  به ا لگو ها  می پردا زد . یكی  از  این  بحث ها را  سا نتا یا نا (( سازمان معین)) نامیده است .  در این بحث فرم كار كردی ابزاری  دارد ، دراین مورد سانتایانا اینگونه اظهار نظر كرده است :

((  هر سا ز مان  ...  با  تقا ضا های  عملی شكل  می گیر د .  بعضی از  فرم  ها ی ساختمانی  را استفادۀ آن تعیین می كند ، ویژگیهای مكانیكی مصالح ، ضرورت سر پناه ،  دسترسی  به نو ر ، ا قتصادی  بودن و آسایش  از  عوامل  دیكته  كنندۀ تركیب ساختمان هستند)) .

ساز مان  معین همان مفهوم  ((  فرم از عملكرد  تبعیت می كند)) سو لیوان است . سو لیوان از معاصرین سانتایانا بود .

جهت دریافت فایل کامل لطفا آن را خریداری نمایید

قیمت فایل فقط 2,900 تومان

برچسب ها : معماری پایدار , Sustainable Architecture , ژوهش , مقاله , جزوه , تحقیق , دانلود پروژه , دانلود پژوهش , دانلود مقاله , دانلود جزوه , دانلود تحقیق , معماری , ارزشهای زیبا شناختی و محیط ساخته شده , زیبایی شناسی